กล้ามเนื้ออักเสบ ภาวะเบสิกแต่เจ็บปวดทรมาน

เชื่อว่าหลายคนคงจะเคยคุ้นชื่อกับภาวะกล้ามเนื้ออักเสบอยู่บ้าง แต่รู้หรือไม่? อาการบาดเจ็บแบบใด คือ อาการกล้ามเนื้ออักเสบ สำหรับบทความนี้จะมานำเสนออีกหนึ่งภาวะอาการบาดเจ็บที่เกิดขึ้นกับกล้ามเนื้อของเรา หากขาดความรู้หรือขาดความเอาใจใส่ เมื่อกำลังประสบปัญหากล้ามเนื้ออักเสบ แต่ไม่รู้ตัวแล้วปล่อยเรื้อรัง อาจทำให้อาการปวดเมื่อยกล้ามเนื้อธรรมดาจะถึงขั้นอักเสบรุนแรง สร้างความยุ่งยาก ในการใช้ชีวิตประจำวันได้อย่างแน่นอน

กล้ามเนื้อ (muscle) คืออะไร

กล้ามเนื้อ คือ ส่วนประกอบส่วนหนึ่งภายในร่างกาย มีหน้าที่ประคองหรือพยุงการเคลื่อนไหวของร่างกาย กล้ามเนื้อของเรานั้น ประกอบไปด้วยกล้ามเนื้อหลากหลายชนิด เช่น กล้ามเนื้อเรียบ, ใยกล้ามเนื้อ และกล้ามเนื้อควอริเซ็บ เป็นต้น ดังนั้นกล้ามเนื้อแต่ละส่วนในร่างกายของเราจึงทำหน้าที่แตกต่างกัน ตามการเคลื่อนไหวของอวัยะวะส่วนนั้น ๆ ธรรมชาติของกล้ามเนื้อมนุษย์ สามารถยืดได้ ขยายได้ หรือเพิ่มมวลกล้ามเนื้อได้ แต่ในทางกลับกันกล้ามเนื้อก็สามารถบาดเจ็บได้เช่นกัน

กล้ามเนื้ออักเสบ คือ

กล้ามเนื้ออักเสบ หมายถึงอาการปวดเมื่อยกล้ามเนื้อและกล้ามเนื้ออ่อนแรง โดยอาการเบื้องต้นเหล่านี้สามารถตรวจและสัมผัสอาการได้เอง แต่ปัจจัยที่จะส่งผลทำให้กล้ามเนื้อมีอาการบาดเจ็บรุนแรง คือ ระยะเวลา หากปล่อยอาการบาดเจ็บกล้ามเนื้อธรรมดาไว้เป็นเวลานาน กล้ามเนื้อส่วนนั้นก็จะเกิดอาการอักเสบหรือติดเชื้อและจะส่งผลเสียต่อร่างกายของเราทันที เช่น

มีอาการปวดเมื่อย ตึงอย่างรุนแรง เคลื่อนไหวอวัยวะส่วนบาดเจ็บค่อนข้างลำบากและเต็มไปด้วยความเจ็บปวด
บางรายหากมีอาการรุนแรงหรือบาดเจ็บบริเวณกล้ามเนื้อสำคัญ อาจส่งผลรุนแรงถึงขั้นหายใจลำบาก รวมถึงมีอาการคลื่นไส้ อาเจียน เป็นไข้ และภาวะไตวายเฉียบพลัน เนื่องจากอาการบาดเจ็บกล้ามเนื้อที่รุนแรงขึ้นนั่นเอง

ปัจจัยที่ส่งผลทำให้กล้ามเนื้ออักเสบ

อย่างที่ทราบกันว่ากล้ามเนื้อมีโอกาสบาดเจ็บจากกิจกรรมในชีวิตประจำวันได้เสมอ โดยอาจเกิดจากการกระแทกและอุบัติเหตุ ทุกเหตุการณ์ล้วนมีส่วนสำคัญที่อาจทำให้กล้ามเนื้อบาดเจ็บได้ทั้งสิ้น ดังนั้นอาการปวดเมื่อยธรรมดาสามารถลุกลามกลายเป็นกล้ามเนื้ออักเสบได้ถ้าปล่อยปะละเลย ไม่ทำการรักษา ดังนั้นลองสำรวจปัจจัยที่ทำให้กล้ามเนื้ออักเสบ มีอะไรบ้าง ดังนี้

1.อาการอักเสบ

อาการอักเสบ คือ ภาวะระยะแรกของการบาดเจ็บ หากไม่ได้ทำการรักษาอาการอักเสบมักจะเกิดขึ้น ยิ่งถ้าปล่อยอาการบาดเจ็บกล้ามเนื้อให้เรื้อรังก็จะยิ่งอันตราย โดยกลไกการอักเสบอาจเกิดจากภูมิคุ้มกันภายในร่างกายและโรคทางผิวหนังบางชนิด รวมถึงโรคเกี่ยวกับข้อ เช่น รูมาตอยด์

2.อาการติดเชื้อ

อีกหนึ่งภาวะแทรกซ้อนที่ส่งผลให้อาการกล้ามเนื้ออักเสบรุนแรง เช่น โรคไข้หวัดใหญ่, โรคหวัด และการติดเชื้อ HIV โดยไวรัสจากโรคเหล่านี้มักจะเข้าไปโจมตีกล้ามเนื้อ รวมถึงเนื้อเยื่อของเราและมักจะทำให้เกิดอาการปวดเมื่อยกล้ามเนื้อตามมาได้ และอาจถึงขั้นอักเสบ

3.ยาบางชนิด

ยาบางชนิด สามารถกระตุ้นทำให้กล้ามเนื้ออักเสบได้ เช่น ยารักษาโรคเก๊าท์, ยารักษาโรคข้ออักเสบ, ยาลดไขมัน รวมถึงยาเสพติดบางชนิดและการดื่มเครื่องดื่มแอลกออลล์ เป็นต้น

4.กิจกรรมประจำวัน

กิจกรรมในชีวิตประจำวัน เช่น ออกกำลังกาย สามารถทำให้กล้ามเนื้อบาดเจ็บได้เช่นกัน หากออกกำลังกายแบบหักโหม ส่งผลทำให้กล้ามเนื้อเกิดการขยายอย่างรวดเร็ว หรืออาจจะออกกำลังกายผิดลักษณะ จนกล้ามเนื้อบาดเจ็บ อาจถึงขั้นอ่อนแรง, บวม หรือปวดได้

กล้ามเนื้ออักเสบ สังเกตอย่างไร ?

อาการบาดปวดเมื่อยบริเวณกล้ามเนื้อ สามารถเกิดขึ้นได้ในชีวิตประจำวัน คำถามคือแล้วเราจะรู้ได้อย่างไรว่ากำลังประสบกับกล้ามเนื้ออักเสบ เบื้องต้นหากอาการปวดเมื่อยกล้ามเนื้อยังไม่หายดีภายใน 1 สัปดาห์ อาจจะต้องให้แพทย์วินิจฉัย โดยจะนำเลือดไปตรวจหาภูมิคุ้มกันภายในเลือด รวมถึงวัดระดับเอ็นไซม์ในกล้ามเนื้อ หากระดับของสารอยู่ในระดับสูงเท่ากับอาการกล้ามเนื้ออักเสบได้เล่นงานคุณแล้ว

วิธีรักษาอาการกล้ามเนื้ออักเสบ

การรักษาภาวะกล้ามเนื้ออักเสบ ถูกแบ่งออกเป็น 3 วิธีในการรักษา ทั้งนี้ต้องรู้สาเหตุกล้ามเนื้ออักเสบเสียก่อน คือ

กล้ามเนื้ออักเสบ มีต้นเหตุมาจากอาการอักเสบ สามารถรักษาได้ด้วยการทานยาประเภทกดภูมิคุ้มกันในร่างกาย
อักเสบเพราะติดเชื้อ วิธีรักษากล้ามเนื้ออักเสบจากการติดเชื้อแบคทีเรีย จำเป็นต้องให้ยาปฏิชีวนะภายใต้การดูแลและสั่งยาจากแพทย์
การอักเสบเพราะทานยา หากจำเป็น แพทย์จะสั่งงดทานยาที่มีผลต่อกล้ามเนื้ออย่างน้อย 2-3 สัปดาห์ เพื่อให้อาการบรรเทาลงตามลำดับ

วิธีป้องกันภาวะกล้ามเนื้ออักเสบ

ฉีดวัคซีนไข้หวัดใหญ่ทุกปี เพราะไวรัสไขหวัด คือ ปัจจัยที่ส่งผลทำให้กล้ามเนื้ออักเสบได้
หลีกเลี่ยงฉีดยาด้วยเข็มฉีดยาผ่านกล้ามเนื้อโดยตรง
หากจำเป็นต้องทานยาที่มีส่วนในการกระตุ้นการอักเสบของกล้ามเนื้อ แนะนำปรึกษาแพทย์เพื่อจัดปริมาณยาที่เหมาะสม
ออกกำลังเฉพาะส่วนด้วยฟิตเนส บริหารกล้ามเนื้อเฉพาะส่วนอย่างถูกต้อง อย่าลืมวอร์มและคูลดาวน์ ก่อน-หลังออกกำลังกายเสร็จ เพื่อลดอาการบาดเจ็บหลังออกกำลังกาย
รับประทานอาหารที่มีประโยชน์ เน้นโปรตีน หลีกเลี่ยงไขมัน และหลีกเลี่ยงอาหารที่มีกรดยูริกสูง เช่น อาหารทะเล, เครื่องในสัตว์ และสัตว์ปีก เป็นต้น

แนะนำอาหารสูตรคลายกล้ามเนื้อ

ผลไม้ประเภทเบอร์รี่ อุดมไปด้วยสารต้านอนุมูลอิสระ มีประโยชน์กับกล้ามเนื้อโดยตรง
โปรตีน สารอาหารสำคัญที่มีส่วนช่วยในการซ่อมแซมกล้ามเนื้อ
พริกมีสารชนิดหนึ่งที่สามารถบรรเทาอาการปวดกล้ามเนื้อได้ดี
น้ำมันนวดคลายกล้ามเนื้อ ทา นวด คลึง เบา ๆ บริเวณกล้ามเนื้อ สามารถบรรเทาอาการได้ดี
นวดเป็นการบรรเทา รวมถึงการรักษากล้ามเนื้อในชั้นที่ค่อนข้างลึก หากอาการไม่รุนแรง สามารถรักษาและบรรเทาได้ แต่ทั้งนี้หมอนวดจะต้องมีความชำนาญระดับหนึ่ง

ภาวะกล้ามเนื้ออักเสบ แม้จะดูว่าเป็นโรคทั่วไปที่ใคร ๆ ก็สามารถเผชิญได้ แต่ในความเป็นจริงแล้วถ้าคุณปล่อยให้อาการเรื้อรัง อาจจะสร้างความเจ็บปวดทรมานและกลายมาเป็นปัญหาการสูญเสียกล้ามเนื้อ หรือเกิดอาการกล้ามเนื้ออ่อนแรงที่จะทำให้การใช้ชีวิตประจำวันพบกับอุปสรรคในการเคลื่อนไหวมากขึ้นไปด้วย